Çocuğa Kolay Okuma Yazma Öğretme Teknikleri

Evde Okuma Yazma Öğretimi Nasıl Yapılır?

Öncelikle okuma yazma sürecini eğlenceli bir hale getirmemiz gerektiğini unutmayalım.Bunun için birçok teknik deneyebilir eğlenceli aktiviteler yapabilirsiniz.

İlk Okuma Yazma Öğretiminin Amacı Nedir?

Geleceğin parlak nesillerinin yetiştirilmesinde,ilk okuma yazma öğretimin amacı sadece okuma ve yazma becerilerinin kazandırılması değil,aynı zamanda düşünme,anlama,sıralama,sorgulama,sınıflama,ilişki kurma,analiz sentez yapma ve değerlendirme gibi zihinsel becerilerin de geliştirilmesini içermektedir.

Bu süreçte Türkçeyi doğru,güzel ve etkili kullanma,iletişim kurma,problem çözme,karar verme,öğrenmeyi yaşam boyu sürdürme gibi becerilerin de geliştirilmesi beklenmektedir.

Buradan hareketle ilköğretim birinci sınıftan itibaren etkili bir okuma-yazma öğretimini gerçekleştirmek;düşünen,anlayan,sorgulayan,öğrenmeyi öğrenen,bilgiyi kullanabilen ve sorun çözebilen bireylerin yetişmesi amaçlanmıştır.Okuma yazma öğretimi ile ilgili Meb Öğretmen Klavuzunu inceleyebilirsiniz.

Okuma ve Yazma Beraber mi Sürdürülmelidir?

İlk okuma yazma öğretimi boyunca,okuma ve yazma birlikte sürdürülmelidir.Okunan her öğe yazılmalı,yazılanlarda okunmalıdır.Burada önemle belirtmek istediğimiz durum ise anlamsız hecelerin yazılarak vakit kaybedilmemesidir.

Örneğin;’at’ hecesi yazılabilir ve öğrenmede kalıcılığı sağlayabilir.Ama ‘ta’ hecesi öğrenci için çok soyut olacaktır.Bu sebeple ‘ta’ hecesini satırlarca yazdırmanın bir faydası olmayacaktır.Bilinen kavramlarla okuma yazmanın şifresini çözdükten sonra anlamsız heceleri de okumak veya  yazmak her hangi bir  oluşturmayacaktır.

Hecelemeden Okumanın Önemi Nedir?

Bir çok öğretmen arkadaşım okuma yazma öğretim sürecinin ne kadar zor geçtiğini bilirler. Özellikle gelişmekte olan ülkeler statüsünde olan Türkiye’de bu sorunu daha şiddetli yaşamaktayız. Üniversitelerde bütün öğrencilere Ses Temelli Cümle yöntemi öğretildiği halde, mezun olup mesleğe başlayan birçok öğretmen arkadaş heceleme yöntemini kullanmaktadır.

Heceleme yöntemi zaman ve uğraş alanlarında kazanım sağlasa da öğrencinin geleceği ile alakalı ciddi sorunlar barındırmaktadır.2000’li yıllarla birlikte hayatımıza giren Hızlı Okuma etkinlikleri, kitapları ve kursları temel olarak bütünü görme olgusundan bahsetmektedirler. Bütünü görmesini amaçladığımız öğrencilerimiz heceleme metodu ile bunu yapamamaktadır.  

Heceleme:  Okumayı heceleyerek anlamaya çalışmak ya da seslendirmek gerek algılama gerekse zaman yönünden sakıncalıdır, çünkü düşünce herhangi bir şeyi bütün olarak algılar (Güneş, 1997: 251).

Hecelemeden dolayı düşünce sistemleri arasında tam olarak bir bütünlük sağlanmadığı zaman gerek dil becerilerinin gelişimi gerekse kavrama kabiliyeti zarara uğrayabilmektedir. Bu engel, fonksiyonel okumanın dışına çıkarak istendik okuma davranışının önüne set çekmektedir.Bu yanlış okuma oldukça yorucu bir okumadır. Heceleyerek okuma, okuma hızı açısından engelleyicidir.

Bunun yerine bütünü görme yoluna gidilmelidir (Sever ve Bşk. 1990: 11). Heceleme davranışı, öğrenmekle öğrenmeme arasında kalan bir süreçtir.  İlk okuma döneminde tüme varım yönteminin kullanılması bu sonucu doğurmuş olabilir.

Harften heceye, heceden sözcüğe, sözcükten cümleye doğru bir sıra izlenirse heceleme davranışı oluşabilir. Bu durum hızlı okumayı ve anlamayı düşürür. Heceleme tekniği, bütün olarak kavrama yaklaşımına ters düşmektedir. Çünkü beynin hızı, görme hızından daha fazladır. Hecelemede beyin yorulur ve okuma zevki körelir.

Çözüm Önerileri: —Resimleme metodu uygulanmalı, —Cümleyi oluşturan ögeler birlikte verilerek ezberletilmelidir, —Daha sonra kelimeye, en sonunda da heceye geçilmelidir, —Görme yelpazesi genişletilmelidir. * Salih GÜLERER Öğr. Grv., AKÜ Uşak Eğitim Fakültesi, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Bölümü * Zekerya BATUR Arş, Grv, AKÜ Uşak Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü

 

İlk Okumaya Başlama

Bu aşama;

• Sesi hissetme ve tanıma
• Sesi okuma ve yazma
• Sesten anlamlı heceler,kelimeler ve cümleler oluşturma
• Metin oluşturma
• Okur yazarlığa ulaşma

bölümlerinden oluşmaktadır. Hazırlık döneminde birçok etkinlik yaptırdığımız öğrencilerimiz artık okur yazar olma yolundaki ilk adımlarını atmaya başlayacaklardır.Bu aşamaya gelene kadar acele etmeden ,özümseyerek gelmeliyiz.

Biliyoruz ki üstünde fazla durulmadan geçilen süreçler tam öğrenilmemiş süreçler olarak karşımıza çıkacaktır. Bu bölümde her bir aşama yavaş yavaş anlatılmalı ve acele edilmemelidir.Örneğin sesin hissediliş sürecini öğrencimize çok iyi kavratmalıyız.

Bu aşamalar üzerinde durularak devam edilirse kısa sürede ilk okuma yazmanın mantığını çözeceklerdir.Unutmayalım ki hece odaklı eğitim yapmıyoruz.”ma-me-mı-mi-mu-mü” gibi hece odaklı gidersek okumanın şifresi, bizim istediğimiz şekilde çözülmeyecektir.Okuyan ama anlamayan öğrencilerimizin olması bizi ileriki sınıflarda zor duruma düşürecektir.

Özellikle cümle ve metin oluşturma süreçlerine çok önem verilmeli ve öğrencilerden kendi cümlelerini kurmaları istenmelidir.Kendi cümlesini kurabilen öğrenci kendi metnini de yazabilecektir.Öğrencilere güvendiğimizi her aşamada belli etmeliyiz.Bol bol örnekler vererek bu aşamaları uzun uzun anlatacağız.

1-Sesi Hissetme ve Tanıma

Sesi hissetme ve tanıtma evresi tanıtılacak sesin öğrenciler tarafından fark edilmesini sağlamaya yönelik çalışmaların olduğu bölümdür.Bu evrede çok dikkatli davranılarak bütün sınıfın o sesi tanıması sağlanmalıdır.Yoksa sesler arttıkça öğrencilerde unutacaktır.İlk grup sesler genellikle kısa sürede hafızada kalabilirken diğer gruplara geçtikçe sayının artmasıyla unutma da artmaktadır.Bu evrede şu çalışmalara yer verilmelidir:

• Kısa öyküler anlatma,drama yapma
• Tekerleme ya da şarkı söyleme
• Bilgisayar vasıtasıyla sesle alakalı şarkı,türkü,ninni ya da animasyon seslendirmeler bulma
• Sesin geçtiği kelimelere örnekler buldurulabilir.Örneğin; tanıtılan sesin hangi öğrencilerin adında bulunduğu,hangi bitki,hayvan,eşya adında bulunduğu sorulabilir.
• Bu kelimeler söylenirken ilgili ses vurgulanmalıdır.Öğrenciler örnek vermeye özendirilmelidir.
• Görsellerden yararlanarak sesi ayırt etme çalışmaları yapılır.Örneğin sesin bulunduğu ve bulunmadığı kelimelerin resimleri gösterilerek bu kelimelerde ilgili sesin geçip geçmediğini belirlemeleri istenir.

Yapılan birçok araştırma öğrencilerin bazı sesleri karıştırdıklarını göstermektedir.Harfi okuma ve yazma sırasında f,v-g,ğ-c,ç-d,t-b,p-b,d-n,m-s,ş sesleri genellikle öğrenciler tarafından karıştırılmaktadır.Harflerin karıştırılması ise ileri ki dönemde okuma yazma adına ciddi problemlere sebep olabilecek sonuçlar doğuracaktır.O yüzden bu aşamada sürekli tekrar yaparak sesin en iyi şekilde hissettirilmesi çok önemlidir.Sık sık tekrar edilen sesler iyice öğrenilip öğrenmediği kontrol edilmelidir.

2-Sesi Okuma ve Yazma

Sesin yazıdaki sembolü olan harf aşağıdaki belirttiğimiz sıraya göre özenle verilmelidir.Hazırlık döneminde bol bol kesme-yapıştırma,boyama,çizgi birleştirme yaptırdığımız öğrencilerimiz artık harflerin yazımıyla karşı karşıya gelmiş bulunmaktalar.

Doğru kalem tutan ve ince motor becerileri gelişmiş öğrenciler bu aşamada daha rahat öğrenim ortamı oluşturacaklardır.Verilen sesin yapımını animasyonlarla da desteklemeliyiz.Sesin yapılışını bütün öğrenciler görmeli.Zorlanan öğrencilerimizle bire bir ilgilenmeli başarabileceklerini hissettirmeliyiz.

1. Alıştırma kitabında veya kendi bulduğunuz fotokopinin üzerinde bulunan büyükçe çizilmiş harfin üzerinden ok yönünde defalarca giderek harfin yazılışına hazırlanmalıdır.
2. Öğrencilerin,satır aralarına(dört çizgi üç satır) yazılmış harf örneklerinin üstünden kalemleriyle gitmeleri sağlanmalıdır.Bu tarz örnekler öğrenci çalışma kitapları veya sanal ortamlarda bulunmaktadır. Sitemizin seslerle alakalı bölümlerinde de bulabilirsiniz.
3. Dört çizgi üç aralıktan oluşan satır aralarına öğrenciler harfleri yazmalı,ne yazdıkları sorularak harfin doğru yazımı ve seslendirilmesine özen gösterilmelidir.
4. Yazılması zor olan (a,A,k,y,g,G,f) harflerinden önce,bu harflerin yazımına yönelik hazırlayıcı çizgi çalışmaları yapılabilir.

Yukarıda ilk okuma yazma sürecinin ilk aşamaları hakkında bilgiler verdik.Şimdide bu alanda yaptığımız birkaç pekiştirme etkinliğimize göz atalım.

E ve L Sesi Pekiştirme Çalışması

Çocuklarımızın okuma yazma öğrenme aşamaları biz anne babalar ve öğretmenler için çoz zorlu süreçlerdir.İster istemez gerildiğimiz veya pes ettiğimiz zamanlar olur. Eviminaltıntopu ailesi olarak bir sonraki sene okula başlayacak öğrenciler için(şuan anasınıfında olan) okuma yazma sürecini kolaylaştırmayı amaçlayan çalışmalar yapmaya başladık.

Biz evde kızım ile bu sürece başladık amacımız öğrenciyi sıkmadan okuma yazma becerisini kazandırmak.Bizleri siteden veya facebook hesabımızdan takip ederek aynı çalışmaları veya daha değişiklerini yapabilirsiniz.

Hecelemeden Okuma

Bu süreçteki en büyük amacımız çocuklarımıza hecelemeden okumayı öğretmek.Yani bütünü görerek hızlı okuma ve hızlı anlama becerileri oluşturmak.Bu süreçte olduğunca hassas olmaya çalışacağız bundan dolayı önerilerinizi bekliyoruz.Okullarda genellikle çocuklara anlamsız gelimelerin ağırlıkta olduğu süreçler öğretiliyor ve daha sonra öğrenciden manası bilmediği anlamsız kelimelerin okunması isteniyor.Bunun yanlış olduğunu ve doğrularını anlatacağız.

1.Sınıfta Dikte Yaptırılmalı mı?

Bize göre yaptırılan hatalardan biri de dikte yaptırılmadığı taktirde öğrencinin okumaya geçemeyeceği hatasıdır.Dikte öğrencilerde psikolojik bir baskı kuruyor.Öğretmenin söylediğini yazamayan öğrenci kendini çok kötü hissediyor ve okuma öğrenme süreci daha da gecikiyor.Peki dikte yaptırmayıp yazma sürecini nasıl halledeceğiz? Bu sorunun cevabını da verelim.Öncelikle çocuklarımızı özgür bırakıyoruz ve istediklerini yazıyorlar.Nasıl yapacaklar demeyin ben bunu denedim ve gayette güzel yapıyorlar.

Okuma yazma öğretim süreci

Şuan 6 yaşında olan kızım bu sene okul öncesi kuruma gidiyor.Bizde evde ona okuma yazma öğretme sürecini gerçekleştireceğiz.Yaptığımız etkinlikleri ve çalışmaları siteden paylaşacağız.Geçen hafta e sesi ile başladık ama kızım geçen yıl ana sınıfında ünlü sesleri öğrendiği için hemen geçiverdik.Biz daha çok l sesinden sonraki çalışmalara yoğunlaşacağız.

Eğer merak edenler varsa sitedeki okuma yazma bölümünde e ve l sesi nasıl verilir aşamalarına bakabilirler. Başlangıçta çocuklarımız sesleri veya heceleri sadece ezberleyebilirler ve hemen unutabilirler ama olsun hiç bir önemi yok zamanla okuma yazma sürecinin gerçekleşeceğini göreceksiniz.

Ben bu yöntemi 2014 yılında 1.sınıflarımda uyguladım ve gayet başarılı oldum.Fotokopi vermeden dikte yatırmadan hiç geçemeyecek dediğiniz öğrenci bile okuma yazmaya geçti.Öncelikle kalıplarımızı kıralım e ve l sesini öğrettikten sonra bu tarz bir çalışma yaparak pekiştirme çalışmamamızı yapmış olacağız.Bizimle beraber gidebilirsiniz şimdiden teşekkürler.

Rulolardan okuma yazma materyali

Yapılış Aşamaları Öncelikle malzemelerimizi ayarlıyoruz.Zaten kolay materyaller.Büyük bir rulo ve kağıtlarımız kesiyoruz.Pritinizi de hazır edin. Bu zamana kadar 2 tane ses öğrendik E veL sesleri.Şimdi bu sesleri kağıtlara farklı renk kalemlerle yazıyoruz.Biz kırmızı ve mavi renkleri kullandık.Kolay bir etkinlik yapmaya devam edelim.Daha sonra kağıtlarımızı yapıştırıcı yardımıyla ruloya yapıştıralım.Bu aşamada çok kolay olduğu için hızlı geçiyorum. Şimdi yapıştırma işlemimiz tamam.Artık uygulamaya geçebiliriz.Çocuğunuzla alıştırma yapmalısınız.Ona ruloyu çevirip oluşturduğunuz heceleri okumasını isteyin.Daha sora da ondan hece oluşturmasını isteyin bu sayede daha da pekişecektir.Bu aşamada el-ele ve elle çalışmaları yapılabilir. Son olarak ”le” hecesine değinelim.Bu çocukların en çok zorlandığı tarz hecelerdir.Çünkü anlamı da yoktur.Çocuk anlaını bilmediği şeyi beyninde konumlandırmakta zorlanacaktır.Sadece buraya odaklanırsanız benim kızım veya oğlum okuyamıyor deyip pes edebilirsiniz.Sakın buna girmeyin.Aşağıda le hecesini de gösteriyorum burada dikkatli olun.Sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.  

E-L-A Sesleri İçin Yaptığımız Pekiştirme Çalışması

Kızım bu sen anasınıfına devam ediyor.Önümüzde ki yıl gerginlik olmaması için şimdiden okuma yazma çalışmalarına başladık.Amacımız sıkmadan korkutmadan yavaş yavaş okuma yazma sürecini devam ettirmek.Çünkü kızım kitap okumayı çok seviyor ve ne zaman kendisinin okuyabileceğini merak ediyor.

Sizden ricamız okuma yazma sürecini okuyarak ve yazarak ikisini de beraber yürüterek vermeniz. E sesini verdik ve birçok çalışma yaptık.Sonra L sesi geldi ve onunla alakalı da etkinliklerimizi sitemizden inceleyebilirsiniz.

Pekiştirme çalışmalarının çok önemli olduğuna değinmiştik.Sonra A sesine geçtik ve tanıma,hissetme,yazma çalışmalarımızı yaptık. A sesi ile beraber oluşturabileceğimiz cümle sayıları da arttı. Tabi ki görselleri kullanarak bunu yapıyoruz ki birçok duyuya seslenerek çocuklarımızın sıkılmasını önlemek.

Bu aşamada çocuklar en çok açık hecelerde zorlanmaktadır.Tahminime göre bir müddet daha bu zorlanma devam edecek.Örneğin -la veya -le gibi açık heceler anlamsız da olmasından dolayı çocuklarımızı zorlamaktadır.Bunların üzerinde şuan çok durmadan geçiyoruz. Ezberleyebilirler hiç önemli değil. Bu etkinlik için ekstra malzemeler almanıza gerek yok.Gayet basit ve evdeki materyalleri kullanarak yapacağız.Renkli bir fon kartonu olmasına dikkat ettik çünkü dikkat çekmek bizim için önemli.

Okul öncesi okuma yazma nasıl olmalı hadi hep beraber göz atalım. Öncelikle sarı bir fon kartonuna 6*6 şeklinde bir kare çiziyoruz.Bunu daha da büyütebilirsiniz.Ben biraz küçük yaptım kullanımı kolay olsun diye.36 adet karemizin içine e-l ve a sesleri ile alaka öğrendiğimiz kelime ve heceleri yazıyoruz.Bunun içinde açık ve kapalı heceler var.İsteseniz siz sadece kapalı heceleri yazabilirsiniz.

Bu aşamada -ala kelimesi de çocukların çok zorlandığı bir kelime olarak karşımıza çıkmaktadır.Bol tekrar yapmamız çok önemlidir. Karelerimize kelimelerimizi yazdık.Aynı kelime ve heceleri küçük kare kağıtlara da yazarak etkinliğimize başlayabiliriz.Öncelikle kasedeki kelimeleri fon kartonundaki yerlerine eşleştirme çalışması gibi yerleştireceğiz.Bu birinci aşamamız.Aslında burada ciddi bir farkındalık oluşturmuş olacağız. Bakınız kızım yerleştirmeye başladı bile.Bu süreç uzmanlık isteyen bir süreç olduğu için lütfen sorularınızı aşağıdaki yorum bölümüne yazınız.Burada ELA ve LALE isimlerini öğrendik cümle kurmak için şimdilik bizim için yeterli ama resimlerle başka karakterlerde oluşturacağız. Bundan sonrasına müdahele etmeden bütün karelerin üzerine aynılarını koymasını istiyoruz ve geri çekiliyoruz.Bunu yaparken kaseden eline aldığı kelime veya heceyi okuyarak eşleştiriyor.Bu sayede iki kere pekiştirmiş oluyoruz.Aslında bu çalışmaya basit bir okuma yazma tombala çalışması da diyebiliriz.Şimdi resimlediğim aşamalara bakalım. Evet eşleştirme de sona geldik ve kızım aşağıdaki resmi oluşturdu.Bu çalışmada özellikle -ala -elle-ele gibi diğerlerinden daha zor kelimelerin de pekiştiğini gördüm.Sizler de bu çalışmayla çocuğunuzun gelişimine destek olabilirsiniz.Etkinliğimiz bitmedi tabiki, şimdi cümle oluşturma çalışmamıza geçeceğiz.

1.Grup Seslerle Tombala Oyunu

İlkokuma yazma öğretimi tombala oyunu etkinliği. İlkokuma yazma öğretimi hassas ve kırıcı olmadan yürütülmesi gereken bir süreçtir.Aslında öğrencilerin çoğu bu süreci kırıcı geçirdiği için diğer sınıflarda farklı fobilere bağlı olarak eğitim öğretim süreci de sekteye uğramaktadır. Buraya bir resim koyalım açıklayıcı olması açısından.Aşağıda tombala oyunu pdf dosyasını bulabilirsiniz.

İlkokuma Yazma Tombala Oyunu

Öncelikle tombala oyunumuz için özellikle hazırlanmış pdf imizde kelimelerimiz var.Bu kelimeler kolaydan zora okunması için özel olarak seçilmiştir.Ben hem pdf halini hemde word halini siteme ekleyeceğim. Bu oyun ses grubu bitince oynanması gereken faydalı tekrar edici bir oyundur.

Bu taraz oyunları çocuklar eğlenceli olduğu  için çok sevmektedir.Daha önce bu oyunu sınıfta da oynamıştım bu yıl kızım eşim ve ben oynadık.Tombala oyunu bitince kızımın yarın yine oynayalım demesi ve birçok kelimeyi özenle okuması beni şaşırttı. Daha önce 1.grup sesler için yaptığım etkinliklere de bakıp sizin işinize yarayacak olanları yapabilirsiniz.

Tombala Oyunu Nasıl Oynanır?

Tombala oyununda sizin hedeflerinize yönelik değişiklikler yapabilirsiniz.Bizim burada ki amacımız ilkokuma yazma sürecine katkı sağlamak. Öncelikle tombala kartlarını çıktı alarak eve geldim.Bunlara logo koyduğum için sizler aşağıdan indirerek çalışmayı kendinize göre düzenleyebilirsiniz.Bunlar kelime ve hecelerimiz, bunların hepsi kesilecek ve bir kapta biriktirilecek. Bir kelime bir resim olan çıktılarımız ise boşluklu yerlerden kesilecek.Yani 3 satır 3 satır şeklinde. Burada kızım bana çok yardım etti.İnce motor becerileri için çok önemli olduğunu bir kez daha hatırlatalım.Makas kullanma kabiliyeti harika bir motor beceridir.Okulda veya 1.sınıfta çok faydasını göreceksiniz. Kızım eşim ve ben oynadığımız için masa üzerinde 3 bölüm oluşturduk.

Tek parçaya ayrılan kelime ve hecelerimiz ise bir kase içine konuldu ve ters çevrildi.Sırayla kaseden kağıt seçtik.Bu bölümde seçtiğimiz kağıtları kızıma vererek okumasını hep ona yaptırdık. Örneğin ”nal” diyor ve o kelime kimdeyse bende diyerek önündeki kartta üzerine koyuyor.Bu şekilde 2 oyun yaptık ve birincisinde eşim ikincisinde kızım kazandı.Çok eğlenceliydi ve kızım bir kez daha oynamak istedi ama bebek durmadığı için ertesi güne erteledik.Şimdi oynadığımız resimleri de ekliyorum. Çok eğlenceli bir ilkokuma yazma oyunu olarak nitelendirebiliriz.Kızım şuan ”o” sesine geçti ve okumanın mantığını yüzde olarak ifade edersek %35 çözmüş oldu.Bu hızla gidersek 2.grup seslerin sonunda okuma yazmaya geçeceğini düşünüyorum. İndirmek için aşağıdaki dosyaları ekliyorum.İyi çalışmalar.İndir butonuna tıklayın ve etkinliği sizde yapın.

 

 

Küp ile Hece Kelime Okuma Etkinliği

Okul öncesi dönemde veya ilkokul 1.sınıfta okuma yazma öğretimi başlayabilir.Ama unutulmamalıdır ki eğer okuma yazma öğretimi okul öncesinde yapılacaksa yine profesyonel bir şekilde sınıf öğretmenleri tarafından yapılmalıdır.

Ben kızıma okul öncesi dönemde okuma yazma öğretmeye başladım.Bir önceki etkinliğimiz olan ilkokuma yazma tombala oyununu da mutlaka inceleyiniz.Daha önce de 1.sınıf okuturken 2 öğrencim okuma yazma bilerek geldi ve sınıfta sıkılma vs hiç bir sorun yaşamadılar.

İlkokuma Yazma Hece Kelime Etkinlikleri

Bugün hem eğlenceli hem de yapımı çok kolay ve maliyeti neredeyse olmayan bir materyal oluşturacağız.

İhtiyacımız olan malzemeler;

• Evdeki ilaç krem vs gibi atıl olan herhangi bir kutu(her türlü kutu olabilir)
• Yapıştırıcı
• Fon kağıdı
• Tahta kalemi

Elimizde bulunan kullanmadığımız kutuları öncelikle fon kağıdı ile kaplıyoruz . Daha sonra kapladığımız küplere verdiğimiz sesler ile oluşturduğumuz hece ya da kelimeleri yazıyoruz. Evet eğlenceli materyalimiz hazır.Ayrıntılı resim çekmeyi unutmuşum sizlerde aşağıdaki resimlere bakarak değişik versiyonlarını oluşturabilirsiniz.

Ben genellikle anlamlı olan hece ve kelimelerle etkinlik seviyorum ama bu etkinlikte az da ola”ka” gibi anlamsız hecelerde var.Bazı öğretmen arkadaşlar anlamsız heceleri vermediği takdirde rahat hissetmiyor kendilerini.Şimdi sıra oynamakta.

Nasıl Oynanır?

Oluşturduğumuz küplerimizi havaya  atarak gelen kelime veya hecelerin o küpü atan öğrencilerimiz tarafından okunmasını sağlıyoruz . Öğrenci küpü havaya atar ve yere düşen küpün üstündeki hece ve ya kelimeyi yüksek sesle okur.Bazen de biz atıp bi,r öğrenci seçerek okumasını sağlayabiliriz.Bu sayede hem eğlenmiş hem öğrenmiş oluyoruz.

Hatta o kelime veya hece ile bir cümle kurmasını isteyerek çocuklarımızın hayal gücü gelişimi destekleyebiliriz .

Cümle kurma etkinlikleri dikteye nazaran daha az stresli ve daha sonuç odaklı çalışmalardır.Hatta her sesin sonunda bu tarz etkinlikler yaparak hiç dikte yapmayabilirsiniz.Öğrenci kendi oluşturduğu cümlesini defterine yazabilir ve değişik cümlelerde kurabilir.

Her zaman dediğimiz gibi mesele bizim hayal gücümüzde,bu tarz etkinliklerde nasıl bir çalışma yapılacağını çocuklarımıza bırakalım.ellerine aldıkları küpler ile  kendi oyunları kursunlar ?

Hatta bu oyunu çocuklarımız arasında 2-3 grup oluşturarak 1 .grup küpleri attığında karşı taraftaki gruptan eşleştiği kişinin okumasını isteyerek bir oyun haline getirebiliriz.Bu sayede aradaki tatlı rekabeti hem de kolay olan ve kalıcı olan akran öğrenmesini sağlayabiliriz?

Haydi çocuklar şansınıza hangi hece hangi kelime at küpünü oku heceni , kelimeni.İyi öğrenmeler.

Dil Çubukları İle “elaki” Tekrar Çalışması

İlk Okuma Yazma Öğretimi

Çocukların keşfetmesine fırsat vermek eğitimin temel amaçlarındandır. Bunu desteklemek adına yapılması gereken en önemli şey uygun uyarıcıları çocuklara sunmaktır.Çocukların öğrenmelerini ve gelişimlerini destekleyen en önemli unsur ise oyun esnasında öğrenme ve kullanılan materyallerdir.

Evde veya Okulda  Okuma Çalışmaları

Farklı amaçlara yönelik hazırlanmış ,  etkin ve kalıcı öğrenmeyi sağlayan eğitsel materyaller , çocuklara somut öğrenme fırsatları sunar.Bir kavramın öğrenilmesinde hazırlanan eğitsel materyaller sayesinde çocukların çok yönlü gelişimleri desteklenmiş olur.

Aynı zamanda da üretici düşünme becerilerini de geliştirir. Bu yüzden çeşitli materyaller yoluyla oynamaya istekli oldukları bu dönemde, nitelikli eğitsel materyallerden faydalanarak bu zamanı iyi değerlendirmek gerekir. Biz de kızımla, ilk okuma yazma eğitimi sürecini mümkün olduğunca farklı materyaller ile destekleyerek daha verimli hale getirmeye çalışıyoruz.

Bu sayfada ilk grup seslerinden “e” “l” “a” “k” “i” seslerini inceledikten sonra anlamlı hece ve kelimeler oluşturmak için dil çubuklarından hazırladığımız bir materyal yer almakta :)Bu materyalimizden sonra n sesini de içine alan etkinliğimizi tıklayarak inceleyebilirsiniz. Malzemeler ;

• Renkli a4 kağıdı
• Cetvel
• Makas
• İlaç kutusu
• Dil çubukları
• Maket bıçağı
• Kalem
• Prit

Yapımı;

• Öncelikle ilaç kutusunu renkli a4 kağıdı ve pritt kullanarak  kaplıyoruz.

• Sonrasında kutu üzerinde  cetvel kullanarak karesel delikler oluşturmak için uygun aralıklar ile çizim yapıyoruz.Aynı işlemi dil çubuklarını yerleştirebilmek için kutunun yanları için de tekrarlıyoruz.

• Çizdiğimiz karesel şekilleri maket bıçağı kullanarak kesip çıkartıyoruz.Yanlardan çizip keserek çıkartığımız kısımların dil çubuklarının gireceği büyüklükte olması yeterli.

• Kutuyu hazırladıktan sonra diğer yapılması gereken tek şey dil çubuklarına “ELAKİ” harflerini yazmak.

• Vee etkinliğimiz hazır 🙂 İlk etapta ben dil çubukları ile birtakım hece ve kelimeler oluşturdum kızım okudu; sonra ise benim söylediklerimi kızım oluşturmaya çalıştı. Ceren çok severek uyguladı.Hatta kelimeleri oluşturduktan sonra hepsini sırayla uçak yapıp uçurduk 🙂

1.Sınıf Elakin Ses Grubu Tekrar Çalışması

Kızım bir taraftan anaokuluna devam ederken seslere olan ilgisini desteklemek amacıyla farklı materyaller kullanarak okuma yazma öğretimi etkinliklerimize devam ediyoruz 🙂 1.grup sesleri tamamladıktan sonra ihtiyacımız olan şey ezberlemeden, sadece gördüğü ne ise anlamsız da olsa okuyabileceği bir materyaldi. Biraz düşündükten sonra hece  ve ses birleştirme çalışmasını sağlayabileceğimiz; canım kızımın deyimiyle “ELAKİN ELMA DEFTERİ” hazırlamaya karar verdik :)Ses grupları ve seslerle ilgili diğer etkinliklerimize de sitemizden  göz atabilrsiniz. Malzemeler :

• Renkli A4 kağıtlar
• Makas
• Delgeç
• Anahtarlık başları ya da elektrik telleri
• Siyah mukavva

Yapım Aşamaları :

• İlk önce renkli a4 kağıtlarından elma şeklinde 24 tane parça keserek hazırlıyoruz.Ortadan ikiye katlayıp kestiğinizde kayma oranı oldukça az oluyor, daha estetik bir görünüm oluşuyor.

• Sonrasında siyah mukavvadan elma ve sapı olacak şekilde iki parça çizip kesiyoruz.Materyalin daha uzun kullanımını sağlamak amacıyla en alta ve en üstte yerleştireceğiz.

• Siyah mukavvadan elmaları da hazırladıktan sonra bütün hepsini delgeç yardımı ile resimdeki şekliyle hazırlıyoruz.

• Zemine siyah mukavvadan hazırlanan elmalardan birini yerleştiriyoruz.Üzerine ortadan kestiğimiz elma parçalarını iki taraflı tek tek plastik halkaya geçirerek yerleştiriyoruz.

• Renkli kağıtlardan hazırlanan elma parçalarını yerleştirdikten sonra en üste diğer siyah elma parçasını ortadan kesip halkalara geçirerek materyalimizi tamamlıyoruz.Ben evde anahtar başlıkları olduğu için onları kullandım.Sizler elektrik teli ya da spiral kullanabilirsiniz.

• Biz kızımla çok severek uyguladık.Özellikle karıştırdığımız hece ve birleştirmelerde çok faydası oldu.Sizler de çocuklarınız için bu zorlu süreci eğlenceli etkinlikler hazırlayarak renklendirebilirsiniz.Keyifli okumalar 🙂

E-L-A Sesleri Cümle Oluşturma Çalışmamız

Sesleri hissetme-okuma ve yazmadan sonra cümle oluşturmak ciddi bir öz güven oluşmasına vesile olacaktır.Cümle kurma sürecini tamamen çocuklarımıza bırakıyoruz.Bu sayede yapılan çalışmalar unutulmayacak ve dikte gibi yıpratıcı çalışmalara da gerek kalmayacaktır. Daha önceden dergi ve kitaplardan kestiğim nesne resimleri şimdi çok işimize yarayacak.

Sizlerde evde eski kitap ve dergileri kullanarak okuma yazma sürecinde kullanabilirsiniz. Kasemizdeki kelime ve heceler resimlerle buluşarak cümleler oluşacak.Daha sonra bu çalışmayı deftere yapıştırarak yazmasını da sağlayabilirsiniz.Kızım yazma sürecini çok sevdi ben yazdım o okudu o yazdı ben okudum:) Evet güzel cümleler güzel okumalar sizi bekliyor.Bu çalışmamız burada bitti.Bizler artık -k sesine geçeceğiz.İlk haftalar seslerin üzerinde çok duralım daha sonraları hiç gerek kalmayacak zaten.-k sesi ile alakalı çalışmalarımızı buradan yayınlayacağız.Sizler de soru ve önerilerinizi yorum bölümüne yazmayı ihmal etmeyiniz.

Okuma Yazmaya Yardımcı Oyunlar

Sınıfta oynanabilecek ilk okuma yazmaya yardımcı oyunlar:

1.YENİ CÜMLELER KURMA OYUNU

Öğretmen tahtaya karışık olarak kelimeler yazar.Öğrenciler bu kelimelerle kurallı cümleler kurar.Öğrenciler tahtaya kaldırılır.Cümleler tahtaya yazdırılır.Oturan öğrenciler de deftere yazar.

2.SEK SEK

Sınıfta öğrenilen seslerle yere çizilecek sek sek üzerinde sekerek söylenilen kelimeleri yazarlar.

3.KULAKTAN KULAĞA

Seçilen öğrencinin kulağına bir cümle söyleyiniz.Kulaktan kulağa söylendikten sonra en sondaki kişi cümleyi tahtaya yazar.

4.MENEKŞE MENEKŞE

Sınıf iki gruba ayrılır. her iki grupta el ele yan yana sıra olur. 1.grup:menekşe menekşe 2.grup:mendilim  dört köşe 1.grup:bizden size kim düşe 2.grup 1.gruptan istediği öğrencinin adını söyler.o öğrenci bir adım öne çıkar. Diğer gruptan bir öğrenci tahtaya,yere ya da deftere bir kelime yazar. Seçilmiş öğrenci kelimeyi okuyabilirse grubuna döner,okuyamazsa diğer grubun elemanı olur. Belirlenen sürede kişi sayısı fazla olan grup oyunu kazanır.

5.ÜFLE

Öğrenilen kelimeler ince bir kağıda yazılarak kesilir.ters çevrilerek bir masaya dizilir.Sınıf iki gruba ayrılır. her gruptan ikişer kişi ilk oyuncular olarak seçilir.verilen sürede kağıtları el kullanmadan sadece üfleyerek çevirip ,kelimeleri okuyup,tahtaya yazmaları istenir.süre sonunda en çok kelime yazan ikili oyunu kazanır.

6.SIRTIMDA

Sınıf iki gruba ayrılır.Her grup tek sıra sıralanır.öğretmen her grubun en sonundaki kişinin sırtına bir harf ya da rakam yazar.Her öğrenci önündekinin sırtına ,en öndeki sırtına yazılan harfi tahtaya yazar.doğru harf ise puan alır. NOT: Bu oyunları oynatmak için seslerin bitmesini beklememize gerek yok.İlk grup sesler bittikten sonrada tekrar amaçlı oynatabiliriz.Covid-19 günlerinde bu tarz oyunlar çocuklarımızın sıkılmalarını engelleyecektir.Sınıflara göre uyarlanan bu ayunlar bireyselleştirilebilirde.İyi çalışmalar…İyi okumalar…