Koronavirüse Karşı İlk Yardım Çantam

Sevgili Ebeveynler,
Bu ilk yardım çantası, Koronavirüs (COVID-19) salgını sebebiyle çocuklarınızın yaşadığı olumsuz duygularla baş edebilmelerini sağlamak için Global Child EMDR Alliance TR tarafından hazırlanmıştır. İlk yardım çantasının içinde bulunan egzersizleri çocuğunuzla birlikte uygulayabilirsiniz.
Egzersizler 5-12 yaş aralığındaki çocuklarla uygulanabilir. Eğer çocuğunuzun yaşı küçükse egzersizleri uygularken ona eşlik etmenizi ve yönergeleri basit bir dille anlatmanızı öneririz.Yazımızda, çocuklarınıza koronavirüsü nasıl anlatabileceğinize ve onların bu konudaki sorularına nasıl cevap verebileceğinize dair bilgiler bulunmaktadır.Sağlıklı ve güzel günler dileklerimizle…

Hazırlayanlar:

Uzm. Klinik Psikolog Begüm Ayşegül UĞURLU
Uzm. Klinik Psikolog Ece ERYILMAZ
Psikolog Ezgi GÜNDOĞAN
Uzm. Klinik Psikolog Hazel Irmak ARAÇ

Bizde eviminaltintopu.com ailesi olarak Küresel Çocuk EMDR İttifakı Türkiye resmi sayfası yetkililerinden izin alarak bu etkinlikleri sitemize eklemeye karar verdik.Hocalarımızın hepsine ayrı ayrı teşekkür ediyoruz.İstifade edebilmemiz dileğiyle.

Ebeveynler Koronavirüsü Çocuklarına Nasıl Açıklayabilir?

Birçok ebeveyn yaşamakta olduğumuz koronavirüs salgınını çocuklarına nasıl anlatacakları konusunda zorluk çekiyor olabilir. Bu virüsü çocuklarına açıklarken ebeveynlere yardımcı olacak bazı önerilere bu bölümde yer
verilmiştir.

• Ebeveyn olarak çocuklarla koronavirüs hakkında konuşmaktan çekinmeyin, çünkü çoğu çocuk bu süreçte koronavirüs ile ilgili birçok şey duydu ve etrafındaki değişimleri fark etti. Bu noktada, aile içerisinde koronavirüs salgınının çocuk ile konuşulmaması, çocuğun aklının karışmasına ve kaygı düzeyinin artmasına neden olabilir. Bu yüzden, çocuğunuzun sormuş olduğu soruları yaşına uygun açıklamalarla desteklemek, çocuğun kendini daha güvende hissetmesine olanak sağlayacaktır.
• Çocuklara ne söylediğiniz kadar, nasıl söylediğiniz de önemlidir. Bu süreç içerisinde ebeveynlerin kaygılı hissetmesi oldukça normaldir. Ancak, çocuklar birçok konuda olduğu gibi duygularını ifade etmeyi ve yaşamayı da ebeveynlerini izleyerek öğrenmektedir. Ebeveynlerin,süreci çocuklarına aktarırken kaygılarını yönetmesi oldukça önemlidir.Bu yüzden çocuğunuzla konuşurken sakin olmanız ve dürüst cevaplar
  vermeniz çocuğunuzun kaygısını azaltacaktır.
• Ebeveynler, çocuklarına kendilerini virüsten korumak için neler yapılması gerektiğini adım adım öğretmelidir.
• Ebeveynler; virüsleri öldürmenin en iyi yolunun elleri 20-30 saniye boyunca yıkamak olduğunu öğretebilir. Çocukların ellerini yıkarken en sevdiği şarkıyı mırıldanması ya da iki kez ‘İyi ki Doğdun’ şarkısını
  söylemesi bu süreci eğlenceli hale getirebilir.
• Öksüren, hapşıran, hasta olan kişilerden uzak durmaları gerektiğini öğretmelidir.
• Su olmadığı durumlarda kolonya ya da dezenfektan gibi en az %60 alkol içeren solüsyonlar kullanmalarının gerekliliği konusunda bilinçlendirmelidir.
• Hapşırmaları ya da öksürmeleri durumunda mendil kullanmaları ve kullandıktan sonra bu mendili çöpe atmaları gerektiğini; eğer mendilleri yoksa dirseklerini kullanmaları gerekliliğini çocuklara öğretebilmek virüsten korunmak için oldukça önemlidir.

Covid-19 Hakkında Çocukları Bilgilendirmek

• Çocuklara vereceğiniz bilgilerin çocuğun yaşına uygun ve anlaşılabilir olması önemlidir. Bu yüzden vereceğiniz bilgilerin kısa ve anlaşılır olması gerekmektedir.

Covid-19 Nedir?

• COVID-19, “koronavirüs hastalığı 2019” un kısaltılmış adıdır. Bu virüs bizim grip olmamızı sağlayan virüse benzer fakat bizim için yeni bir virüs olduğundan onun hakkında fazla bir bilgiye sahip değiliz. Bu yüzden doktorlar ve bilim adamları bu virüsü tanımak için birçok araştırma yapmaktadırlar. Virüs birçok kişiyi hasta edebiliyor ama çocuklar ve gençler üzerinde çok az etkileri var. Doktorlar hasta olan insanların sağlıklı olması için çok çalışıyor ve ellerinden geleni yapıyorlar.

Covid-19dan Nasıl Korunabilirim?

• Koronavirüsten korunmanın birçok yolu vardır. Virüs özellikle vücudumuzun açık olan bölgelerinden yani ağız, burun ve gözlerden vücuda girmektedir. Bu yüzden ellerimizi yıkamadan yüzümüze dokunmamak önemlidir. Sabun virüsü öldürmenin en kolay yoludur.Sabun ile 20-30 sn boyunca ellerimizi yıkamak, elimizdeki tüm virüsleri öldürmek için yeterlidir. Eğer sabun ya da su yoksa, kolonya veya dezenfektan gibi en az %60 alkol içeren solüsyonlar kullanabilirsin.Özellikle dışarı çıktıktan sonra ellediğimiz kapı kolları, anahtar ve telefonları temiz tutarak virüslerin yok olmasını sağlayabiliriz.

Neden bazı insanlar maske takıyor? Maske takmalı mıyım?

• Maske, hasta olan insanların diğer insanlara virüsü bulaştırmamaları için gereklidir. Doktorlar ve hemşireler gibi sağlık çalışanlarının hasta olan insanlara yardım edebilmeleri ve virüsün onlara bulaşmasını engellemek
  için maske takmaları önemlidir. Diğer insanların çok kalabalık bir ortama girmedikçe maske takmaları gerekmez.

COVID-19 nedeniyle hastalanırsam ne olur?

• Koranavirüsün etkileri her insanda ve yaşa göre farklılık gösterebilir.Koronavirüs bulaşan çoğu insan, grip olduğunda yaşadığı belirtileri gösterebilir. Örneğin, hasta olan kişinin ateşi çıkabilir, öksürebilir veya nefes almakta zorlanabilir. Hastalığa yakalanan çoğu kişi bu semptomları göstermiş ve daha sonra iyileşmiştir. Doktorlar, çocukların ve gençlerin fazla hastalanmadığını söylemektedirler. Yetişkinlerin ise hastalansalar bile sonra iyileşebildikleri görülmüştür. Sadece çok küçük bir grubun, özellikle yaşlıların hastalıktan etkilendiği görülmüştür.Doktorlar da onları iyileştirmek için ellerinden geleni yapıyorlar. Her ateşin çıktığında, öksürdüğünde veya burnun aktığında bu koronavirüsün sana bulaştığı anlamına gelmez. Grip ya da nezle olmuş olabilirsin. Bu belirtilerin olduğunda biz ebeveynin olarak seni takip edeceğiz, bize güvenebilirsin.

Çocuğunuzun Stres ile Başa Çıkmasına Yardım Etmek

• Her çocuk ve gencin olayları algılayış biçimi ve verdiği tepkiler farklıdır.

Bu süreçte çocuğunuz aşağıdaki belirtileri gösterebilir:

• Küçük çocuklarda aşırı ağlama, alt ıslatma gibi regresif davranışlarda
  artma,
• Aşırı endişe veya üzüntü,
• Beslenme ve uyku düzeninin bozulması,
• Öfkeli davranışlarda artma,
• Dikkati toplamada zorlanma,
• Somatik ağrılar (karın ve baş ağrısı, mide bulantısı vb).

• Çocuğunuzun yaşadığı stres ile baş etmesini amaçlayan bu kitapçık gibi çocuğunuzu desteklemek için yapabileceğiniz pek çok şey bulunmaktadır.
• Çocuğunuzla salgın hakkında konuşmak için ona zaman ayırın. Onun duyduklarını ve virüs hakkında bildiklerini öğrenebilmek için ona sorular sorabilirsiniz. Böylece yanlış bilgileri düzeltme şansınız olur.
• Güvenlik duygularını destekleyin. Travmatik dönemlerde hem yetişkin hem de çocukların güvenlikle ilgili hisleri değişebilir. Bu yüzden onlar için günlük planlar yapmak ve rutinlerini korumak önemlidir.
• Çocuğunuzun kaygı, korku gibi negatif duygular hissetmesi normaldir. Bu durumun normal olduğunu söyleyerek; duygularını paylaşması için onu destekleyin. Çocuğunuza örnek olmak için bu duygularla baş
  etmekte kullandığınız yöntemlerden bahsedebilirsiniz.
• Rahatlamasına yardımcı olması için kitapçıkta bulunan egzersizleri çocuğunuz ile birlikte düzenli olarak uygulayabiliriz.
• Çocuğunuzun uygulayabileceği ev işleri verebilirsiniz. Birlikte yemek hazırlayabilirsiniz.
• Çocuğunuz ile keyifli zaman geçirmenize yardımcı olacak oyun ve aktivitelerde bulunabilirsiniz. Bu aktiviteler için belirli zamanlar ve süreler belirleyebilirsiniz.
• Çocuğunuzun tamamen sosyal olarak izole olmasına izin vermemek önemlidir. Fiziksel mesafeyi korumak kadar, duygusal yakınlığı sağlamakta önemlidir. Arkadaşları ya da yakın akrabalar ile elektronik araçlarla iletişim kurması için onu cesaretlendirebilirsiniz.

Kaygısı arttığında kullanabileceği topraklama (grounding) teknikleri öğretebilirsiniz.
Bu öneriler çocuğunuzun duygularını düzenlemesinde yardımcı olacaktır. Bu egzersizlerden önce ve sonra çocuğunuzun duygusuna 0-10 arasında puan vermesini isteyebilir ve böylece duygularının değişimini gözlemlemesini sağlayabilirsiniz. Kitapçık içerisinde sayda 27’de bulunan termometreden bakabilirsiniz.
-Fiziksel: Ayak parmaklarını sallamak,
-Nefes ve kas egzersizleri uygulamak,
-Elini sıcak ya da soğuk su ile yıkamak,
-Haftanın günlerini, kokuları, renkleri, hayvanları saymasını istemek,
-Bir başa çıkma cümlesi oluşturmak ve kaygı anında bunu tekrarlamak: Bu günler gelip
geçecek. Bunun üstesinden gelebilirim.
-Başa çıkma ve kaygıyı azaltmak adına kitapçık içerisinde yer alan 9. sayfadaki cümleleri
çocuğunuzla birlikte tekrar edebilirsiniz.

Kaynaklar:
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/index.html
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/community/schools-childcare/talking-withchildren.
html
Crutchley, Lee. Nasıl Mutlu Olunur? (2017). Pegasus.
Gomez, Ana. M. (2012).EMDR Therapy and Adjunct Approaches with Children: Complex
Trauma, Attachment, and Dissociation. Springer Publishing Co Inc . New York, United States.
Güner, O. Çözüm Sende Saklı (2010).Efil Yayınevi Yayınları
Parnell, L. (2014). Attachment-Focused EMDR Healing Relational Trauma. Ww Norton & Co
City New York, United States.
Sineler, E. (2019) Bir Kurbağa Gibi Sakin ve Dikkatli. Pegasus Yayınları.
Thomas, B. (2017). Çocuklar için Baş Etme Becerileri. Sola.
WholeHearted School Counseling, 50 Coping Tools for Kids.

Çocuğunuzla 60 güne 60 oyun önerisi yazımızı da mutlaka okumanızı öneririz.Yazının tamamı için tıklayınız.